สำนักงานเกษตรอำเภอราชสาส์น

เชื้อราไตรโคเดอร์มา: สุดยอดผู้พิทักษ์พืชผล ฉบับเกษตรกรเข้าใจง่าย 🍄🛡️

กราบเรียนพี่น้องเกษตรกรทุกท่าน วันนี้กระผมขอนำเสนอสรุปข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับเชื้อราไตรโคเดอร์มา (Trichoderma asperellum) ตั้งแต่ลักษณะ กลไกการทำงาน การผลิตขยาย ไปจนถึงวิธีการใช้งานจริง เพื่อให้ท่านสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการทำการเกษตรของท่านได้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน 🌾

เชื้อราไตรโคเดอร์มา: มหัศจรรย์แห่งธรรมชาติ 🌿

เชื้อราไตรโคเดอร์มา เป็นเชื้อราชั้นสูงที่มีสปอร์สีเขียวเข้ม ลักษณะเส้นใยมีผนังกันไม่มีสี โดยมีเดียรูปร่างค่อนข้างกลม สีเขียวเข้ม เจริญได้ดีในดินที่มีอินทรียวัตถุ ความชื้นสูง ซึ่งเชื้อราไตรโคเดอร์มาใช้ในการป้องกันการเกิดโรคได้ดีกว่าใช้เพื่อการรักษาโรค

สุดยอดกลไก: ควบคุมและทำลายเชื้อราสาเหตุโรคพืช ⚙️

เชื้อราไตรโคเดอร์มา เป็นเชื้อราที่ยับยั้งการเจริญเติบโต และทำลายเชื้อราสาเหตุโรคพืชได้หลากหลายชนิด ดังนี้:

• เชื้อราไฟทอปธอรา (Phytophthora spp.): โรครากเน่า-โคนเน่า ของผลไม้และไม้ยืนต้น เช่น ทุเรียน ส้ม 🥭🍊
• เชื้อราไรซอกโทเนีย (Rhizoctonia solani): โรคเมล็ดเน่า เน่าคอดิน พืชผัก โรคลำต้นไหม้ เมล็ดไร และผัก 🥬🌱
• เชื้อราฟิวซาเรียม (Fusarium spp.): โรคเหี่ยว ไม้ดอก ไม้ยืนไร่ พืชผัก 🌻🍅
• เชื้อราพิเทียม (Pythium spp.): โรครากเน่า-โคนเน่า โรคต้นเน่า โรคยอดเน่า ของต้นกล้าไม้เบอร์ 🌳🌱
• เชื้อราสเคลอโรเทียม (Sclerotium rolfsii): โรคลำต้นไหม้ โคนเน่า โรคราเมล็ดผักกาด

กลไกการทำงาน: สุดยอดเคล็ดลับการป้องกันโรคพืช 🗝️

• การแข่งขันกับเชื้อราโรคพืช: แข่งขันใช้ธาตุคาร์บอน ไนโตรเจน และปัจจัยต่างๆ ควบคู่กับการแข่งขัน สำหรับยับยั้งพืชอาศัยได้ในระยะเวลาที่สั้น และเจริญอยู่ได้รวดเร็วกว่าจุลินทรีย์ ที่เป็นคู่แข่ง 🏃‍♂️
• การสร้างสารยับยั้งเชื้อราโรคพืช: สามารถสร้างสารปฏิชีวนะ สารพิษและเอนไซม์เพื่อหยุดยัง หรือทำลายเส้นใยของเชื้อราสาเหตุโรคพืชได้ 🧪
• ชักนำให้พืชมีความต้านทานโรค: ชักนำให้พืชสร้างกระบวนการ ผลิตสารประเภทเอนไซม์ หรือโปรตีน ซึ่งมีส่วนช่วยให้พืชเกิด ความต้านทานต่อเชื้อโรคได้ 💪
• การปรับเปลี่ยนบริเวณรากพืช: มีประสิทธิภาพในการปรับ เปลี่ยนความเป็นกรดด่างของ สภาพแวดล้อม ซึ่งจะช่วยลด ความรุนแรงของเชื้อโรคในการ เข้าทำลายพืชได้ 🪴
• การเป็นปรสิตต่อเชื้อโรคพืช: สามารถพันรัดเส้นใยเชื้อรา แล้วแทงทะลุเส้นใยซึ่งมีคุณสมบัติในการย่อยสลาย จึงทำให้เชื้อโรคพืชอ่อนแอและถูกทำลาย 🦠

ขั้นตอนการผลิตขยายเชื้อบนข้าวสุก: ทำเองได้ง่ายๆ ที่บ้าน 🏡

• ① หุงข้าวสาร อัตราส่วน ข้าว 2 ส่วน น้ำ 1 ส่วน หรือแช่ข้าวสาร 30 นาที แล้วนึ่ง 🍚
• ② ตักข้าวขณะร้อน ถุงละ 250 กรัม/ถุง
• ③ แผ่ข้าวขณะร้อน (กดเบาๆ) พับปากถุงด้านล่าง รอให้ข้าวอุ่น
• ④ หยดหัวเชื้อ หากเป็นหัวเชื้อน้ำ ใช้ 3-5 หยด หรือขยี้มเชื้อผง ใช้ 4-6 เหยาะ 💧
• ⑤ มัดยางรัดปากถุงให้แน่น โดยใช้เข็มที่ทำทั้งถุง เขย่าถุง ให้หัวเชื้อกระจายทั่วทั้งถุง 💉
• ⑥ เจาะรูด้วยเข็มที่สะอาด รอบปากถุง 20 – 30 ครั้ง จากนั้นลมออกให้หมด 🕳️
• ⑦ วางถุงข้าวในลักษณะแบนราบ ให้ข้าวแผ่กระจายทั่วถุง วางในที่ร่มแสง อากาศถ่ายเท เห็นผล 2 วัน ขย้ำข้าว 🌤️
• ⑧ และบ่มเชื้ออีกทั้งหมด 7 วัน เชื้อเจริญเต็มถุง 📅

การใช้เชื้อราไตรโคเดอร์มา: ปกป้องพืชผลอย่างมีประสิทธิภาพ 🧑‍🌾

• แช่เมล็ดข้าว: แช่เมล็ดข้าวก่อนหว่าน 24 ชั่วโมง อัตราส่วน เชื้อสด 1 กิโลกรัม/น้ำ 200 ลิตร 💧
• คลุกเมล็ด: คลุกเมล็ดพันธุ์ อัตราส่วน เชื้อสด 10 กรัม (1 ช้อนแกง) ต่อเมล็ดพันธุ์ 1 กิโลกรัม 🌱
• ใส่ลงดิน: ใส่ลงดิน ผสมเชื้อสด 1 กิโลกรัม ต่อ รำละเอียด 4 กิโลกรัม ปุ๋ยหมัก 100 กิโลกรัม คลุกเคล้าให้เข้ากัน นำไปใช้โดยหว่านลงแปลงปลูก อัตรา 100 – 200 กรัม/ตารางเมตร หรือหว่านรอบโคนต้น อัตรา 3 – 5 กิโลกรัม 🌍
• ผักไฮโดรโปนิกส์: เชื้อ 1 กิโลกรัม / น้ำ 2,000 ลิตร ให้ไปกับระบบน้ำ 🥬

ข้อแนะนำ: ผสมแล้วใช้ให้หมด และฉีดพ่นในตอนเย็นหรือเข้าที่ยังไม่มีแสงแดด 🌙

ขอขอบพระคุณ ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาอาชีพการเกษตรจังหวัดฉะเชิงเทรา ที่ได้กรุณาจัดทำและเผยแพร่ข้อมูลที่เป็นประโยชน์อย่างยิ่งนี้ เพื่อให้เกษตรกรและผู้สนใจได้รับความรู้และความเข้าใจในการใช้เชื้อราไตรโคเดอร์มาในการทำการเกษตรอย่างยั่งยืนสืบไป 🙏

#เชื้อราไตรโคเดอร์มา #Trichodermaasperellum #ป้องกันโรคพืช #เกษตรอินทรีย์ #เกษตรยั่งยืน #ควบคุมศัตรูพืช